غذاها و آرتروز
این مقاله ترجمه مقاله ای است با عنوان اصلی
Foods and ArthritisA Vegan Health Article from All-Creatures.org
These vegan health articles are presented to assist you in taking a pro-active part in your own health.
See All-Creatures.org Health Position and Disclaimer
From http://www.pcrm.org
میلیون‌ها نفر از مفاصل متورم و دردناک و آرتریت رنج می‌برند. در گذشته بسیاری از پزشکان به بیماران مبتلا به آرتروز می‌گفتند تغییر رژیم غذایی به آنها کمکی نخواهد کرد. البته این نتیجه‌گیری بر اساس تحقیقات قبلی بود که بر روی رژیم‌های غذایی حاوی فراورده‌های لبنی، روغن، گوشت چهارپایان و مرغ انجام شده بود.[1و2] تحقیقات جدید نشان می‌دهد رژیم غذایی بر روی آرتریت تأثیر به مراتب بیشتری نسبت به آنچه که تا قبل شناخته می‌شد دارد1. واضح است که رژیم غذایی سالم‌تر حداقل برای برخی مردم جواب می‌دهد.
انواع مختلف آرتریت
آرتریت در واقع گروهی از بیماری‌های مختلف است. استئوآرتریت از بین رفتن تدریجی غضروف و رشد بیش از حد استخوان در مفاصل، به ویژه زانوها، لگنهای خاصره، ستون فقرات و نوک انگشتان است. بیش از20 میلیون نفر آمریکایی، بیش تر با سن بالای 45 سال، از استئوآرتریت رنج می‌برند که به نظر می‌رسد در نتیجه استفاده زیاد از مفاصل و فرسودگی آنها است. اگرچه این عارضه می‌تواند دردناک باشد ولی علامت بارز آن فقط سفتی موقت مفصل است.
روماتوئید آرتریت (روماتیسم مفاصل) که شکل مهاجم‌تر بیماری است بیش از 2 میلیون نفر از مردم به آن مبتلا هستند. در این بیماری مفاصل دردناک و ملتهب می‌شوند.
روماتوئید آرتریت معمای دنیای پزشکی است. برخی گمان می‌کنند این بیماری نتیجه یک واکنش خودایمنی بدن در مقابل یک ویروس یا باکتری باشد. ژنتیک هم می‌تواند عامل این مشکل باشد.
نقش لبنیات
سالیان طولانی افراد بسیاری گمان نمی‌کردند غذا نقش مهمی در پیشرفت روماتوئید آرتریت داشته‌باشد. تعداد زیادی از بیماران متوجه شدند زمانی که از محصولات لبنی، مرکبات، گوجه فرنگی، بادمجان و ... پرهیز می‌کنند، شرایطشان بهبود می‌یابد. مثال‌هایی از این موارد در ادامه آورده شده است. خانمی از Midwest پیش از این از آرتریت دردناکی رنج می‌برد، امروزه تصویری است از سلامتی، لاغری و ورزشکاری، و البته علائم آرتریت او به طور کلی رفع شده است. به نظر می‌رسد محصولات لبنی عامل آرتریت او بودند؛ چوان با حذف لبنیات از رژیم غذایی او آرتریت هم به‌طور کامل ناپدید شد.
زن دیگری اهل Wisconsin متوجه شد آرتریت او به مصرف لبنیات وابسته است. هرچند او در یک مزرعه تولید لبنیات بزرگ شده بود ولی آموخت که پرهیز مداوم از محصولات لبنی کلید رهایی او از دردهایش است.
در سال 1989 بررسی بیش از یک هزار بیمار مبتلا به آرتریت نشان داد که معمول‌ترین غذاهایی که شرایط را بد‌تر می‌کنند گوشت قرمز، شکر، چربی‌ها، نمک، کافئین، سبزیجات تیره (مانند بادمجان و سیب زمِینی)[3] می‌باشد. با حذف کامل این قبیل غذاهای مضر معمولا پس از چند هفته بهبودی حاصل می‌شود2. احتمالا یکی از پرضررترین غذاها برای این مشکل محصولات لبنی هستند. مسئله پروتئین لبنیات است تا چربی آنها، چراکه شیر کم‌چرب هم به همان اندازه شیر کامل مشکل‌ساز است.[4]
با افزایش حجم تحقیقات انجام شده در این مورد مشخص شد در واقع تغییرات مشخصی در رژیم غذایی، کمک کننده است. به عنوان مثال، استفاده از روغن‌های غیراشباع و مکمل‌های امگا-3 در حد متوسطی مفید است و محققان دریافتند که رژیم غذایی گیاهی (وگان) پرفایده است.[5] در سال 2002 مطالعه‌ای درباره تأثیر رژیم غذایی گیاهی بسیار کم‌چرب روی چندین بیمار مبتلا به روماتوئید آرتریت متوسط تا پیشرفته انجام شد. اندازه‌گیری‌ها نشان داد که بعد از فقط چهار هفته تقریبا همه علامت‌های بیماری به طور چشم‌گیری کاهش یافت.[6] مجله روماتولوژی مطالعه‌ای را چاپ کرد که در آن نشان داده شده با یک رژیم غذایی گیاهی عاری از گلوتن3، علائم روماتوئید آرتریت بهبود می‌یابد.[7] در مطالعه دیگری مشخص شد یک رژیم عذایی گیاهی خام، غنی از آنتی‌اکسیدان‌ها و فیبر، سفتی مفاصل و درد بیماران را کاهش می‌دهد.[8] بر روی رژیم غذایی گیاهی و گیاه‌خواری و تاثیر آن تعدادی مطالعه تحقیقاتی انجام شده است. از بررسی اجمالی چندین مطالعه تحقیقاتی برمی‌آید که این درمان غذایی می‌تواند در درمان روماتوئید آرتریت مفید باشد.[9]
به شکل هیجان‌آوری رژیم گیاه‌خواری مقدار کلی چربی در رژیم غذایی را کاهش می‌دهد و ترکیب چربی‌ها را اصلاح می‌کند. این مسئله در عمل می‌تواند فرایند ایمنی بدن را که بر آرتریت تاثیر می‌گذارد اصلاح کند. اسیدهای چرب امگا-3 موجود در سبزیجات ممکن است عامل کلیدی باشد، البته تنها در صورت تقریبا نبود چربی‌های اشباع. همچنین بیمارانی که رژیم گیاه‌خواری را اجرا می‌کنند کاهش وزن خواهند داشت و این نیز در بهبودی مؤثر است.
علاوه بر این، سبزیجات منبع غنی از آنتی‌اکسیدان‌ها هستند که رادیکال‌های آزاد را خنثی می‌کنند. رادیکال‌های آزاد اکسیژن به بسیاری از قسمت‌های بدن می‌چسپند و همین امر در ظهور بیماری‌های قلبی، سرطان و به طور کلی تشدید روند پیری که شامل مفاصل هم هست سهیم هستند.
آهن به صورت یک کاتالیزور عمل می‌کند و تولید این ذرات خطرناک را سرعت می‌بخشد. ویتامین E و ویتامین C که به وفور در سبزیجات ودانه‌ها وجود دارند، به خنثی شدن رادیکال‌های آزاد کمک می‌کنند(آتنی اکسیدان هستند). گوشت‌ها دارای مقادیر بسیار زیادی آهن و مقدار بسیار کمی ویتامین E هستند و اصلا ویتامین C ندارند، در عوض، سبزیجات مقادیر کنترل‌شده‌تری آهن دارند و منابعی سرشار از ویتامین‌های آنتی‌اکسیدان هستند.
آنتی‌اکسیدان‌ها همان‌گونه که در جلوگیری از بیماری آرتریت کمک می‌کنند، ممکن است در کاهش دردهای آن نیز نقش داشته باشند. برخی روش‌های درمان آرتریت شامل داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی هستند که حداقل به صورت جزئی با خنثی کردن رادیکال‌های آزاد عمل می‌کنند. هرچند در بسیاری موارد بهتر است برای جلوگیری از بروز صدمات، قبل از وقوع، سبزیجات و سایر آنتی‌اکسیدان‌ها بیشتر استفاده شوند و این بر درمان یک مفصل ملتهب ترجیح دارد. [10]
بنابراین، یک رژیم غذایی شامل سبزیجات، میوه‌ها، غلات و حبوبات به وضوح به پیشگیری و در برخی موارد درمان آرتریت کمک می‌کند.
رژیم غذایی چهار هفته‌ای ضد آرتریت (برگرفته از: غذاهایی که با درد و رنج مبارزه می‌کنند، نوشته برنارد نیل، ام.دی)
برای چهار هفته برنامه غذایی عادی روزانه خودتان را شامل مقدار زیادی از غذاهای آورده شده در لیست ایمن از درد قرار دهید. در همان زمان با وسواس زیاد از غذاهای لیست محرک‌های اصلی پرهیز کنید. این مسئله مهم است که این غذاها به طورکامل مصرف نشوند، زیرا حتی مصرف مقدار خیلی کم از آنها می‌تواند سبب ایجاد درد گردد. غذاهایی که در هیچ یک از این دو لیست گنجانده نشده‌اند را می‌توان در این مدت که غذاهای لیست ایمن از آرتریت زیاد مصرف می‌شوند و از غذاهای لیست محرک اصلی آرتریت به شدت پرهیز می‌شود مصرف کرد.
ممکن است شما زودتر از چهار هفته شاهد از بین رفتن درد باشید ولی در برخی افراد آرام شدن مفاصل ملتهب می‌تواند مدت زمان بیشتری طول بکشد.
غذاهای ایمن از درد
غذاهای ایمن از درد هیچ سهمی در ایجاد بیماری آرتریت یا شرایط دردناک دیگر ندارند. این غذاها عبارتند از:
· برنج قهوه‌ای4
· میوه‌های خشک شده یا پخته‌شده: گیلاس و آلبالو، توت‌ها مثل قره قاط (آس بری)، گلابی‌ها، آلوها، (البته به استثنای مرکبات، موز، هلو و میوه‌های شبیه آن یا گوجه فرنگی و میوه‌های مشابه).
· سبزیجات سبز، زرد و نارنجی پخته شده: کنگر فرنگی، مارچوبه رسمی، کلم بروکلی، chard چارد، collard خیار چنبر، کاهو، اسفناج، انواع لوبیا سبز، کدوی تابستانی و زمستانی (کدو حلوایی)، سیب زمینی شیرین، تاپیوکا tapioca، تارو taro (poi).
· آب: آب زلال یا آب کربنات شده خوب هستند. سایر نوشیدنی‌ها- حتی دم کرده‌های گیاهی- ممکن است محرک آرتریت باشند.
· چاشنی‌ها: به طور معمول مقدار متداول نمک، شیره افرا و عصاره وانیل به خوبی تحمل می‌شوند.
بعد از چهار هفته، اگر درد شما بهبود یافته یا کاملا از بین رفته‌است، مرحله بعد یافتن یک یا چند ماده غذایی محرک است که باعث بروز مشکل شما می‌باشد. در این مرحله به سادگی هر یک از مواد غذایی را که، در این چهار هفته، از رژیم غذایی خود حذف کرده بودید مجددا مصرف کنید، هر بار یکی. به این صورت که اول فقط یکی از این غذاها را به مقدار زیاد به مدت دو روز در رژیم غذایی خود بگنجانید؛ بعد از دو روز غذای محرک دیگری را شروع کنید. در هر نوبت باید مراقب باشید که زمان مصرف کدام یک از این غذاها ناراحتی مفاصل شما دوباره شروع می‌شود. اگر چنین شد، غذایی که به نظر می‌رسد سبب مشکل شده است را قطع کنید و اجازه دهید مفاصل شما دوباره بهبود یابند. سپس مصرف مجدد غذاهای محرک دیگر را به همان ترتیب ادامه دهید. حداقل دو هفته صبر کنید قبل از اینکه سعی کنید دوباره یک غذای مشکل‌ساز را امتحان کنید. تعداد زیادی از مردم بیش از یک غذای محرک دارند.
توصیه نمی‌شود گوشت، محصولات لبنی یا تخم مرغ‌ها را در رژیم غذایی‌تان بگنجانید. زیرا این مواد غذایی نه تنها محرک‌های اصلی هسنتد بلکه همچنین باعث عدم تعادل هورمونی می‌شوند که این هم در درد مفاصل سهیم است و هم منجر به بروز بسیاری مسائل سلامتی دیگر می‌شود.
غذاهای محرک اصلی آرتریت که باید پرهیز شوند
1- محصولات لبنی*
2- ذرت
3- گوشت‌ها**
4- گندم، جو وحشی و دوسر(oats)، چاودار (گندم سیاه)
5- تخم مرغ‌ها
6- مرکبات
7- سیب‌زمینی
8- گوجه فرنگی
9- مغزها (آجیل)
10- قهوه
* تمام محصولات لبنی نباید مصرف شوند: شیر کم‌چرب یا کامل گاو. شیر، ماست، پنیر و ... بز.
** تمام گوشت‌ها نباید مصرف شوند: گوشت گاو، گوسفند، مرغ، بوقلمون، ماهی و غیره.
مسیرهای دیگر
برای برخی مبتلایان به آرتریت مصرف مکمل اسیدهای چرب بخصوصی می‌تواند کمک کننده باشد. آنها باید به عنوان یک دارو در نظر گرفته شوند تا یک غذا. به عنوان مثال یک نوع رژیم غذایی شامل یک قاشق غذاخوری روغن دانه کتان همراه با 500 میلی‌گرم روغن مویز سیاه (یا 3 کپسول روغن پامچال شب‌بو) دو بار در روز می‌باشد. اگر این مفید باشد باید مقدار مصرفی روغن‌ها کاهش یابد تا کم‌ترین مقدار مؤثر را پیدا کنیم. همچنین برخی مردم از گیاهی به نام feverfew کمک می‌گیرند، 2 تا 3 بار در روز. (توجه: در صورتی که باردارید از این گیاه استفاده نکنید.
این مکمل را می‌توان از داروخانه‌ها و عطاری‌ها تهیه کرد.
منابع:
1. Panush RS, Carter RL, Katz P, Kowsari B, Longley S, Finnie S. Diet therapy for rheumatoid arthritis. Arthritis and Rheumatism 1983;26:462-71.
2. Lithell H, Bruce A, Gustafsson IB, et al. A fasting and vegetarian diet treatment trial on chronic inflammatory disorders. Acta Derm Venereol 1983;63:397-403.
3. Sobel D. Arthritis: What Works. New York, St. Martin’s Press, 1989.
4. Skoldstam L, Larsson L, Lindstrom FD. Effects of fasting and lactovegetarian diet on rheumatoid arthritis. Scand J Rheumatol 1979;8:249-55.
5. Skoldstam L. Fasting and vegan diet in rheumatoid arthritis. Scand J Rheumatol 1986;15:219-23.
6. McDougall J, Bruce B, Spiller G, Westerdahl J, McDougall M. Effects of a very lowfat, vegan diet in subjects with rheumatoid arthritis. J Altern Complement Med. 2002 Feb;8(1):71-5.
7. Hafstrom I, Ringertz B, Spangberg A, et al. A vegan diet free of gluten improves the signs and symptoms of rheumatoid arthritis: the effects on arthritis correlate with a reduction in antibodies to food antigens. Rheumatology (Oxford). 2001 Oct;40(10):1175-9.
8. Hanninen, Kaartinen K, Rauma AL, et al. Antioxidants in vegan diet and rheumatic disorders. Toxicology. 2000 Nov 30;155(1-3):45-53.
9. Muller H, de Toledo FW, Resch KL. Fasting followed by vegetarian diet in patients with rheumatoid arthritis: a systematic review. Scand J Rheumatol. 2001;30(1):1-10.
10. Merry P, Grootveld M, Lunec J, Blake DR. Oxidative damage to lipids within the inflamed human joint provides evidence of radical-mediated hypoxic-reperfusion injury. Am J Clin Nutr 1991;53:362S-9S.
1 - مترجم. البته حقیقت تأثیر رژیم غذایی بر همه بیماری‌ها همواره در طب سنتی مورد قبول و توجه خاص بوده است ولی در طب جدید غرب مدت نسبتا طولانی به فراموشی سپرده شده بود.
2 - مترجم. در طب سنتی فطع ناگهانی یک ماده عذایی که مدت طولانی توسط یک نفر مصرف می‌شده به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود بلکه باید به تدریج این امر انجام شود.
3 - مترجم. گلوتن ماده‌ای است که در آرد گندم، باعث کش آمدن خمیر نان می‌شود.
4 - مترجم. برنجی که سبوس آن جدا نشده باشد به عبارتی سفید نشده باشد.
لینک مقاله زبان اصلی: https://mail.all-creatures.org/health/foodsandarth.html.
قرآن کریم، سوره ناس- آیه 1
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِیمِ
قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ النَّاسِ
بگو: من پناه می‌جویم به پروردگار آدمیان.
(ناس - 1)
معانی کلمات آیه
«قُلْ»: مخاطب پیغمبر است که الگو و پیشوا است، و به پیروی از این قُدوه مبارک والامقام، همه مؤمنان باید چنین گویند و به چنان پناهی روند.
نزول
«شیخ طوسى» گویند: دختران لبید بن اعصم یهودى سحر و جادو مى کردند و آن را در یازده گره مى بستند سپس این دو سوره(فلق و ناس) نازل گردید و این دو سوره را رسول خدا صلى الله علیه و آله به حسنین علیهماالسلام تعوید می‌فرمود.
نکته ها
در قرآن، بیش از 300 مرتبه کلمه «قُلْ» آمده که بسیارى از آنها فرمان خداوند به پیامبر است و در پاسخ مخالفان یا موافقان مى‌باشد.
کلمه «وسواس» هم به معناى موجود وسوسه‌گر مى‌آید و هم به معناى وسوسه و خطورات و افکار ناروا، ولى در اینجا به معناى وسوسه‌گر است.
گفتنِ کلمه «أَعُوذُ» براى نجات از خطرات کافى نیست، بلکه باید در عمل نیز از عوامل خطرساز دورى کرد. وگرنه خانه را در مسیر سیل ساختن و نوشتن «اعوذ باللّه من السّیل» بر سر در خانه به منزله مسخره است.
کسى که مى‌گوید: «أَعُوذُ بِاللَّهِ»، باید در عمل نیز از سرچشمه‌هاى فساد دورى کند.
اول چیزى که محسوس انسان است، رشد و تکامل و تربیت اوست، «بِرَبِّ النَّاسِ» بعد سیاست و تدبیر و حکومت. «مَلِکِ النَّاسِ» و همین که رشد او بالا رفت عبادت و پرستش است. «إِلهِ النَّاسِ»
به کسى باید پناه برد که اسرار و وسوسه‌هاى درونى را مى‌شناسد. «یَعْلَمُ خائِنَةَ الْأَعْیُنِ وَ ما تُخْفِی الصُّدُورُ»1 او از خیانت چشم‌ها و آنچه سینه‌ها پنهان مى‌کند آگاه است.
پیامبر صلى الله علیه و آله فرمود: شیطان بر دل انسان آرمیده است، هرگاه یاد خدا کند پنهان مى‌شود و هرگاه غافل شود او را وسوسه مى‌کند. فاذا ذکر العبد الله خنس ... و اذا غفل وسوس2
کسانى که دیگران را به تردید و وسوسه مى‌اندازند، کار شیطانى مى‌کنند.
مخالفان حضرت صالح به مردم مى‌گفتند: آیا شما علم دارید که صالح پیامبر است؟ و با این کلام در مردم تردید به وجود مى‌آوردند. «أَ تَعْلَمُونَ أَنَّ صالِحاً مُرْسَلٌ»3
در اول قرآن با «بِسْمِ اللَّهِ» از خدا استمداد کردیم و در آخر قرآن نیز به خدا پناه مى‌بریم.
«خناس» از «خنوس» به معناى پنهان شدن و عقب نشینى است. شیطان هم خودش مخفى است و هم کارش، اگر وسوسه او علنى باشد بر مردم مسلط نمى‌شود، ولى با تظاهر و توجیه در لباس زیبا جلوه مى‌کند و موفق مى‌شود.
حضرت على علیه السلام مى‌فرماید: شیطان با ظاهرنمایى حق و باطل را بهم در مى‌آمیزد و بدین شکل بر طرفداران خود غالب مى‌شود. «فهنالک یستولى الشیطان على اولیائه»4
حالا که شیطان، خنّاس است، آنقدر مى‌رود و مى‌آید تا موفق شود، ما هم باید یاد خدا را زیاد کنیم.
در قرآن بارها از انسان انتقاد شده است که هرگاه گرفتار مى‌شود دعا مى‌کند و پناهندگى مى‌خواهد و همین که خطر رفع شد، گویا ما را نمى‌شناسد.5
در این سوره چون وسوسه درون روح و قلب انسان جاى مى‌گیرد و با ایمان و عقل و فکر ما بازى مى‌کند، سه بار نام خداوند یاد شده است:
«بِرَبِّ النَّاسِ، مَلِکِ النَّاسِ، إِلهِ النَّاسِ»
اما در سوره فلق که شرور خارج از سینه‌هاست، یکبار نام خداوند مطرح است. «بِرَبِّ الْفَلَقِ»
آرى خطر انحراف فکرى و تأثیر آن در روح به مراتب بیشتر از خطرات خارجى است و دشمنان فرهنگى و فکرى، از دشمنان نظامى و اقتصادى مرموزتر و خطرناکترند.
در روایات آمده است که شیطان از قبول توبه انسان از سوى خداوند ناراحت شد. یاران خود را جمع و از آنان استمداد کرد. هر کدام مطلبى گفتند، ولى یکى از آنها گفت: من انسان را وسوسه مى‌کنم و توبه را از یادش مى‌برم. ابلیس این طرح فراموشى توبه را پسندید.6
حالا که او «بِرَبِّ النَّاسِ» است، پس شیوه‌هاى تربیتى دیگران را نپذیریم.
حالا که او «مَلِکِ النَّاسِ» است، پس خود را برده دیگران قرار ندهیم
و حالا که او «إِلهِ النَّاسِ» است، پس به غیر او دل نبندیم و این تفکر و اعتقاد بهترین وسیله پناهندگى از وسوسه‌هاست.
آن که در سینه و قلب و روح مردم وسوسه مى‌کند، ممکن است از نژاد جن و شیطان باشد یا از نژاد انسان. آرى تطمیع‌ها و وعده‌ها، امروز و فردا کردن‌ها از جمله راههاى وسوسه است.
وسوسه شیطان نسبت به حضرت آدم و سایر اولیاى خدا در حدّ القا و پرتاب وسوسه است:
«فَوَسْوَسَ إِلَیْهِ الشَّیْطانُ»7، «أَلْقَى الشَّیْطانُ فِی أُمْنِیَّتِهِ»8
اما نسبت به عموم مردم، ورود و نفوذ وسوسه در دل و جان آنهاست. «یُوَسْوِسُ فِی صُدُورِ النَّاسِ» البته نه به شکل سلطه بر دل انسان به گونه‌اى که راه گریزى از آن نباشد.
زیرا قرآن در آیه‌اى دیگر مى‌فرماید: «إِنَّ الَّذِینَ اتَّقَوْا إِذا مَسَّهُمْ طائِفٌ مِنَ الشَّیْطانِ تَذَکَّرُوا فَإِذا هُمْ مُبْصِرُونَ»9 هنگامى که شیطان‌ها به سراغ افراد باتقوا مى‌روند تا از طریق تماس، آنان را وسوسه کنند، آنان متوجه شده و اجازه نفوذ نمى‌دهند.
تکرار کلمه «ناس» در «بِرَبِّ النَّاسِ- مَلِکِ النَّاسِ- إِلهِ النَّاسِ» اشاره به آن است که ربوبیّت، حاکمیّت و الوهیّت خداوند عام است و اختصاص به فرد یا گروه یا نژاد خاصى از بشر ندارد.
اول «بِرَبِّ النَّاسِ» آمد، بعد «مَلِکِ النَّاسِ» و سپس «إِلهِ النَّاسِ»، شاید به خاطر آن که آنچه به فطرت نزدیکتر و ملموس‌تر است، پناهندگى به مربى است: «بِرَبِّ النَّاسِ»
چنان که کودکان به هنگام خطر اول صداى مادر مى‌زنند، سپس کسى که قدرت دارد، «مَلِکِ النَّاسِ» و در مرحله بعد سرچشمه رحمت و حیات. «إِلهِ النَّاسِ»
خداوند به نیازهاى انسان و خطراتى که او را تهدید مى‌کند آگاه است، ولى شیوه تربیت الهى آن است که انسان نیاز و استمداد و پناهندگى خود را به زبان آورد و فقر و احتیاج را به خود تلقین کند تا روحیه تواضع و تعبّد و تسلیم در او شکوفا شود. قُلْ أَعُوذُ ...
به گفته پیامبر اکرم صلى الله علیه و آله خاطرات و وسوسه‌هایى که بى‌اختیار بر انسان عارض مى‌شود، مادامى که از طرف انسان عملى صورت نگیرد، چیزى بر او نیست. «وضع عن امتى ما حدثت به نفسها ما لم یعمل به او یتکلم»10.
پیام ها
1- پیامبر، امین وحى است و چیزى از خود نمى‌گوید. «قُلْ»
2- خطرات به قدرى شدید است که خدا به پیامبرش دستور پناه بردن مى‌دهد. «قُلْ أَعُوذُ»
3- بدون استمداد از خدا، امکان مبارزه با شرور نیست. «أَعُوذُ بِرَبِّ النَّاسِ»
4- گناهکاران نباید مأیوس شوند، زیرا خداوند، پروردگار همه مردم است نه فقط مؤمنان. «بِرَبِّ النَّاسِ»
5- وقتى پیامبر، به خدا پناه مى‌برد، وظیفه ما روشن است. «قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ النَّاسِ»
6- انسان باید خود را تحت تربیت خداوند بداند، «بِرَبِّ النَّاسِ» سلطنت و حکومت او را بپذیرد، «مَلِکِ النَّاسِ» و او را معبود خود قرار دهد. «إِلهِ النَّاسِ»
7- انسان بى‌ایمان، به قدرت و جمعیّت و قومیّت و ثروت خود پناه مى‌برد، ولى مردان خدا به پروردگار و پادشاه و معبود هستى پناهنده مى‌شوند. «بِرَبِّ النَّاسِ- مَلِکِ النَّاسِ- إِلهِ النَّاسِ»
8- بالاترین خطرها پنهان‌ترین آنهاست که وسوسه درونى باشد. «مِنْ شَرِّ الْوَسْواسِ الْخَنَّاسِ»
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1) غافر، 19.
2) بحارالانوار، ج 67، ص 49.
3) اعراف، 75.
4) نهج البلاغه، خطبه 50.
5) یونس، 11.
6) تفسیر نورالثقلین.
7) طه، 120.
8) حج، 52.
9) اعراف، 201.
10) بحارالانوار، ج 17، ص 54.
منبع و ادامه مطلب در سایت دانشنامه اسلامی
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ